Mutaxassislar maslahati QOVUN PASHSHASIGA QARSHI KURASHISH

Qovun pashshasi ikki qanotlilar (Diptera) turkumi, chipor qanotlilar (Tephritidae [Trypetidae]) oilasiga mansub bo‘lib, uning asosiy sinonimlari: Myiopardalis pardalina Bezzi, Carpomyia caucasica Zaitzev. Pashsha yetuk zotining rangi och sariq, uzunligi 5,5-6,5mm, ko‘krak qismi oltinrang mayda tukchalar bilan qoplangan, ko‘kragining ustki qismida 2 ta ochroq tasmasimon dog‘lari mavjud. Boshqa pashshalardan ko‘krak va qorin qismlarida bir nechta mayda dog‘chalari mavjudligi bilan ajralib turadi. Qanotlari och sariq, ularning har birida 3 ta to‘qroq sariq tasmasimon dog‘lari bo‘lib, ulardan 2 ta ichki qismidagilari to‘g‘ri, tashqi qismidagisi «V» harfi shaklida. Tuxumi oq, yaltiroq, uzunchoq shaklli, uzunligi 1 mm gacha. Lichinkasi oq, oyoqsiz, old qismiga qarab ingichkalashgan, yetilganlarining uzunligi 10 mm.gacha, tanasining oxirgi segmentida 2 ta kichik o‘smalari mavjud. G‘umbagi sarg‘ish-qo‘ng‘ir yoki qizg‘ish-qo‘ng‘ir, uzunligi 7-8 mm, usti qattiq bo‘lgan soxta pilla (pupariy) ichida rivojlanadi. Pupariy ichidagi g‘umbagi tuproqda 10-20sm chuqurlikda, qishlaydi. Qishlagan g‘umbakdan pashshalar ertapishar qovun gullash va meva tuga boshlash davrida (mayning ikkinchi yarmida) uchib chiqadi. Pashsha shira bilan oziqlanganidan so‘ng otalanadi va qovun yoki boshqa poliz ekinlari yosh mevalarining qobig‘ini tuxum qo‘ygichi bilan teshib, uning tagiga bittadan, ammo ko‘pincha bitta mevaga 20 ta va undan ham ko‘proq tuxum qo‘yadi. 
Kimyoviy kurash choralari: Birinchidan, pashsha qiyg‘os uchgan paytni maxsus sariq rangli yelim surtilgan tutqichlar yordamida belgilash mumkin. Ikkinchidan, ishlovni qovun gullab tuguncha hosil qilgan payt bilan bog‘lash zarur. Keyingi ishlovlar esa 12-15 kundan so‘ng o‘tkaziladi. Maqsad - qovun pashshasining yetuk zotini (qisman qo‘ygan tuxumini ham) yo‘q qilish. Buning uchun Politrin 24,7%   sus.k, (0,2-0,3 l/ga) ENERGI-DUO (0,3 l/ga), VIDELTAMETRIN 10%  em. k. (0,15 l/ga), DEFENTOKS 2,5% em. K (0,2-0, l/ga) preparatlaridan  birini qo‘llash tavsiya etiladi.

Sh. Kamolov, 

J. Umarov, 

B. Mamatmurodov,

Z.Abdug‘offorov,  

       tuman o‘simliklar karantini va himoyasi bo‘limi   Fitosanitar dala nazorati inspektorlari.